Rahim (Endometrium) Kanseri Nedir?

Rahim kanseri, rahmin iç tabakası olan endometriumda başlayan bir kanser türüdür. Bu kanser türü, genellikle menopoz sonrası kadınlarda görülür ve en sık karşılaşılan jinekolojik kanserlerden biridir. Endometrium kanseri, erken evrede teşhis edilirse genellikle tedavi edilebilir. Rahim kanserinin diğer bir türü ise daha nadir görülen uterin sarkomlardır, bu türler rahmin kas ve bağ dokularında başlar.

Risk Faktörleri:

1. Yaş: Endometrium kanseri, genellikle 50 yaş üzerindeki kadınlarda daha sık görülür.
2. Obezite: Aşırı kilo, östrojen seviyelerinin artmasına neden olarak rahim kanseri riskini artırabilir.
3. Erken Adet ve Geç Menopoz: Erken yaşta adet görmek (12 yaşından önce) veya geç menopoza girmek (55 yaşından sonra), östrojene daha uzun süre maruz kalma nedeniyle riski artırır.
4. Polikistik Over Sendromu (PCOS): Hormonal dengesizlik nedeniyle rahim kanseri riski artar.
5. Hormon Tedavisi: Menopoz sonrası hormon replasman tedavisinde sadece östrojen kullanılması rahim kanseri riskini artırabilir.
6. Doğurganlık Geçmişi: Hiç doğum yapmamış kadınlarda rahim kanseri riski artabilir.
7. Tamoksifen Kullanımı: Meme kanseri tedavisinde kullanılan tamoksifen, rahim kanseri riskini bir miktar artırabilir.
8. Diyabet: Diyabetli kadınlarda rahim kanseri riski artar.
9. Aile Öyküsü ve Genetik: Lynch sendromu (herediter non-polipozis kolorektal kanser) gibi genetik yatkınlık, rahim kanseri riskini artırır.

Rahim Kanseri Alt Tipleri:

1. Endometrioid Adenokarsinom: Rahim kanserlerinin en yaygın türüdür. Genellikle östrojene duyarlıdır ve erken evrede teşhis edildiğinde iyi bir prognoza sahiptir.

2. Seröz Adenokarsinom: Daha nadir ve daha agresif bir türdür. Genellikle menopoz sonrası kadınlarda görülür ve östrojene duyarlı değildir.

3. Clear Cell Karsinom: Nadir görülen, ancak agresif bir rahim kanseri türüdür.

4. Karsinosarkom: Hem karsinom hem de sarkom özellikleri taşıyan, rahmin kas dokusunda başlayan nadir ve agresif bir tümör türüdür.

5. Uterin Sarkomlar: Rahmin kas veya bağ dokularında gelişen, nadir görülen bir kanser türüdür.

Tedavi ve Evrelere Göre Yaklaşım:

Rahim kanseri tedavisi, kanserin evresine, tümörün tipine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Rahim kanseri genellikle dört ana evrede değerlendirilir.

Evre I (Kanser sadece rahimde sınırlıdır):

• Cerrahi: Rahim kanserinin ana tedavi yöntemi cerrahidir. Genellikle histerektomi (rahmin alınması) ve bilateral salpingo-ooferektomi (yumurtalıklar ve fallop tüplerinin çıkarılması) uygulanır. Bazı vakalarda yakın lenf düğümleri de çıkarılabilir.
• Adjuvan Tedavi: Tümörün biyolojik özelliklerine ve hastanın risk faktörlerine göre cerrahiden sonra radyoterapi veya kemoterapi gerekebilir.

Evre II (Kanser rahim ağzına yayılmıştır, ancak henüz başka yerlere ulaşmamıştır):

• Cerrahi: Histerektomi ve bilateral salpingo-ooferektomi yapılır. Ayrıca rahim ağzındaki kanserli dokuların çıkarılması gerekebilir.
• Radyoterapi: Genellikle cerrahiden sonra uygulanır.
• Kemoterapi: Yüksek riskli hastalarda cerrahiden sonra adjuvan tedavi olarak kullanılabilir.

Evre III (Kanser rahmin dışına, pelvik bölgedeki dokulara veya lenf düğümlerine yayılmıştır):

• Cerrahi: Histerektomi, yumurtalıklar ve fallop tüpleri çıkarılır. Yakın lenf düğümleri de çıkarılabilir.
• Radyoterapi ve/veya Kemoterapi: Cerrahiden sonra radyoterapi ve kemoterapi kombinasyonu uygulanabilir.
• Hormon Tedavisi: Östrojene duyarlı tümörlerde hormon tedavisi (progestinler) de kullanılabilir.

Evre IV (Kanser uzak organlara yayılmıştır):

• Kemoterapi: İlerlemiş evrede ana tedavi yöntemidir. Kanserin ilerlemesini durdurmak veya yavaşlatmak için kullanılır.
• Hormon Tedavisi: Östrojene duyarlı tümörlerde hormon tedavisi kullanılabilir.
• Radyoterapi: Kanserin neden olduğu semptomları hafifletmek için palyatif amaçla uygulanabilir.
• Palyatif Cerrahi: Semptomları hafifletmek için yapılabilir, ancak küratif amaçlı değildir.

Tedavi Stratejileri:

1. Cerrahi: Rahim kanserinin tedavisinde en yaygın yöntemdir. Histerektomi ile rahmin, yumurtalıkların ve fallop tüplerinin çıkarılması, kanserin yayılmasını önlemek amacıyla yapılır.

2. Radyoterapi: Cerrahi sonrası, kanser hücrelerinin tamamen yok edilmesi için veya cerrahi yapılamayan hastalarda tümörün kontrol altına alınması amacıyla kullanılır.

3. Kemoterapi: İlerlemiş rahim kanseri vakalarında, cerrahiden önce veya sonra tümörün büyümesini durdurmak amacıyla kullanılır. Genellikle yüksek riskli hastalarda tercih edilir.

4. Hormon Tedavisi: Östrojene duyarlı endometrial kanserlerde, özellikle ilerlemiş vakalarda hormon tedavisi kullanılır. Progestinler (progesteron hormonu), tümör büyümesini yavaşlatmak için kullanılabilir.

Rahim kanseri tedavisi, kanserin evresine ve biyolojik özelliklerine göre belirlenir. Erken evrelerde cerrahi genellikle yeterliyken, ileri evrelerde cerrahiye ek olarak radyoterapi, kemoterapi ve hormon tedavisi gibi yöntemler kullanılabilir.